Choć termin wymiany tzw. kopciuchów minął z końcem 2022 roku, w województwie mazowieckim wciąż funkcjonuje ponad 300 tys. takich urządzeń grzewczych. Problemem dla wielu mieszkańców regionu są wysokie koszty zakupu i montażu nowych źródeł ciepła. W odpowiedzi na te trudności samorząd Mazowsza uruchomił projekt, który ma na celu pomoc w wymianie przestarzałych pieców. Sieć ekodoradców, która powstaje w ramach programu „Mazowsze bez smogu”, ma na celu wsparcie mieszkańców i samorządów w zakresie wyboru nowoczesnych i ekologicznych źródeł ciepła.
W czwartek, 28 listopada 2024 roku, w Delegaturze Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Radomiu odbyła się konferencja prasowa dotycząca sieci ekodoradców na Mazowszu.
W regionie radomskim oraz powiecie grójeckim ekodoradcy będą pracować w 12 gminach, oferując doradztwo zarówno mieszkańcom, jak i lokalnym władzom. Ekodoradcy to specjaliści z zakresu ekologii i ochrony środowiska, którzy posiadają niezbędną wiedzę na temat dostępnych rozwiązań technicznych oraz aktualnych przepisów dotyczących ochrony powietrza. Dzięki ich pomocy mieszkańcy będą mogli wybrać odpowiednie urządzenie grzewcze, a także uzyskać wsparcie w zakresie pozyskiwania funduszy na wymianę pieca czy termomodernizację.
Program obejmuje 98 gmin i miast w całym województwie mazowieckim. Już teraz zatrudniono ponad 90 ekodoradców, którzy na co dzień współpracują z mieszkańcami, pomagając im m.in. w wypełnianiu wniosków o dofinansowanie wymiany źródła ciepła oraz doradzając w zakresie proekologicznych inwestycji. W razie potrzeby eksperci mogą również odwiedzić mieszkańców w ich domach, co jest szczególnie pomocne w przypadku osób starszych.
Dobre praktyki w zakresie współpracy z ekodoradcami już wdraża miasto Szydłowiec. Burmistrz Artur Ludew podkreśla, że zatrudnienie specjalisty w urzędzie miejskim to szansa na poprawę jakości powietrza i rozwiązanie problemów związanych z ubóstwem energetycznym. Anna Kowalska, ekodoradczyni z Szydłowca, zaznacza, że kluczową częścią jej pracy jest nie tylko doradztwo techniczne, ale także szerzenie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców.
Projekt „Mazowsze bez smogu” ma na celu poprawę jakości powietrza w regionie i jest realizowany dzięki dofinansowaniu z Funduszy Europejskich dla Mazowsza. Program otrzymał ponad 132 mln zł wsparcia, a dodatkowe 37 mln zł przeznaczyły na ten cel mazowieckie gminy. Projekt będzie realizowany do 2028 roku, a w jego ramach samorządy mazowieckie planują także uruchomienie dodatkowych programów wsparcia finansowego, takich jak „Mazowsze dla czystego powietrza” czy „Mazowsze dla czystego ciepła”.