Niezwykłe odkrycie archeologiczne w okolicach Zwolenia rzuca nowe światło na życie neandertalczyków w Polsce. Około 70 tysięcy lat temu w dolinie rzeki Zwoleńki funkcjonował warsztat, w którym dawni ludzie naprawiali narzędzia używane do oprawiania dużych zwierząt, takich jak mamuty, konie czy nosorożce. To jedno z nielicznych tak dobrze zachowanych stanowisk środkowopaleolitycznych na północy Polski, gdzie znaleziono zarówno liczne narzędzia krzemienne, jak i kości zwierząt.
Pierwsze badania na tym terenie prowadzono już w latach 80. XX wieku. Już wtedy potwierdzono obecność neandertalczyków na tym obszarze, co czyni Zwoleń najdalej na północ wysuniętym miejscem ich występowania w Polsce. Szczególną wartością stanowiska jest zachowanie materiałów organicznych, takich jak kości – rzadko spotykanych na otwartych stanowiskach neandertalskich poza jaskiniami.
Obecnie badania kontynuują naukowcy z Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu Wrocławskiego. Celem jest dokładne określenie czasu pojawienia się neandertalczyków w dolinie Zwoleńki oraz poznanie ich diety i codziennego życia.
– Udało się nam zawęzić datowanie na okres od około 64 do 75 tysięcy lat temu, czyli do środkowego paleolitu. To jedyne miejsce w Polsce, gdzie wciąż prowadzone są badania z tego okresu
mówi dr Witold Grużdź, kierownik projektu z Państwowego Muzeum Archeologicznego.
Jednak warunki, w jakich zachowały się materiały, są nietypowe. Osady archeologiczne zostały przesunięte przez erozję rzeki i nie znajdują się już w miejscu, gdzie pierwotnie powstały. Oznacza to, że znalezione przedmioty mogą być nawet starsze, niż wskazują obecne daty.
Zobacz też:
Podczas ostatnich trzech sezonów wykopalisk archeolodzy odkryli kości mamutów, nosorożców i koni oraz setki narzędzi i odpadów ich produkcji. Znaleziska te potwierdzają, że neandertalczycy korzystali z zaawansowanych narzędzi do rozdzielania tusz zwierzęcych, co świadczy o ich umiejętnościach i złożoności codziennych zajęć.
– Na stanowisku znajdowały się zarówno gotowe narzędzia, które były regularnie naprawiane, jak i odpady produkcyjne. To pokazuje, że miejsce pełniło funkcję warsztatu, w którym dbano o narzędzia niezbędne do polowań i obróbki mięsa
wyjaśnia dr hab. Katarzyna Pyżewicz z Uniwersytetu Warszawskiego.
Większość stanowisk neandertalskich w Polsce znajduje się na południu kraju, w regionie Jury Krakowsko-Częstochowskiej oraz na Dolnym Śląsku. Zwoleń jest więc wyjątkowym miejscem na północy, gdzie dawni mieszkańcy Europy przetrwali w trudnych warunkach zbliżonych do lodowcowych.
Podkreśłmy, że badania neandertalczyków nieustannie zaskakują naukowców. Ten gatunek człowieka nie był prymitywny, jak kiedyś sądzono. Wykazano, że potrafili tworzyć pierwsze rysunki naskalne i posiadali złożone zachowania społeczne. W dodatku, współczesny człowiek odziedziczył część ich DNA, co potwierdza bliskie pokrewieństwo.
Źródło: Dzieje.pl
