Św. Elred był przełożonym wszystkich cystersów w Anglii w XII w. Odbywał wiele podróży wizytując klasztory w Anglii i Szkocji. Jest autorem kliku ważnych dzieł duchowych i historycznych.
Elred urodził się w 1110 r. w Hexham w Northumberland. Pochodził ze szlachty anglosaskiej z północnej Anglii. Był synem kapłana Eilafa, opiekuna sanktuarium w Hexham.
Za sprawą ojca został wysłany na kilka lat na dwór króla Szkocji Dawida I (przyszłego świętego). Początkowo zajmował się wychowaniem synów królewskich, a potem był marszałkiem dworu królewskiego. Po opuszczeniu dworu ok. 1134 r. wstąpił do zakonu cystersów w opactwie w Rievaulx, gdzie po pewnym czasie został mistrzem nowicjatu. Swoim podopiecznym okazywał dużą troskę i łagodność.
Po pewnym czasie został wybrany na opata nowego klasztoru cysterskiego w Revesby w Lincolnshire. Nie pełnił tej roli długo, gdyż w 1147 r. objął opactwo w Rievaulx, które za jego czasów liczyło ok. 600 mnichów. W tym klasztorze spędził większą część swojego życia. Jednocześnie został przełożonym dla wszystkich cystersów w Anglii. Każdego roku wizytował klasztory na terenie Anglii i Szkocji. Liczne i długie podróże zrujnowały jego zdrowie, cierpiał na nerki. Mimo tych cierpień udał się w podróż do Francji. W zakonie w Clairvaux potwierdził generalną regułę zakonu cystersów.
W 1164 r. wyruszył z misją do Piktów w Galloway. Jego nauki tak głęboko poruszyły ich przywódcę, że został mnichem.
Św. Elred wyróżniał się wielką wstrzemięźliwością. Mówiono o nim, że bardziej przypomina ducha niż człowieka. Posiadał dar niezwykłej wymowy, dzięki któremu nazywano go „angielskim św. Bernardem”. Jest autorem wielu ważnych dzieł duchowych. Należą do nich: rozprawa ascetyczna Speculum caritatis – zwierciadło miłości, De spirituali amicitia – traktat o przyjaźni duchowej, De institutione inclusarum – o pouczaniu pustelniczek, De Iesu puero dudenmi, Dialogus de anima – dialog o duszy, Oratio pastoralis, Sermones de Tempore et de Sanctis
Napisał również kilka dzieł o tematyce historycznej, z których dwa dedykował królowi Anglii Henrykowi II, przekazując mu porady jak powinien rządzić, aby być dobrym królem.
Aż do XX wieku był znany jako średniowieczny historyk. Napisał żywoty: św. Dawida, św. Niniana i św. Edwarda Wyznawcy.
Opat Elred zmarł 12 stycznia 1167 r. w opactwie w Rievaulx. Pochowano go w kapitularzu klasztornym. W 1191 r. jego relikwie zostały przeniesione do kościoła i umieszczone za ołtarzem.
Kult jego czcigodnej osoby rozpoczął się zaraz po śmierci. Zatwierdzony został w 1476 r. przez kapitułę generalną cystersów w Citeaux.
W ikonografii jest przedstawiany z księgą lub zwojem w ręku.
Źródła: brewiarz.pl / cystersi.pl / martyrologium.blogspot.com
Foto: upload.wikimedia.org