Dokładnie 123 lata temu, 31 lipca 1902 roku, w Sławnie przyszedł na świat Adam Gomuła, syn Jana i Franciszki z domu Ługowskiej. Po latach jego nazwisko zapisało się na kartach historii jako jednego z najaktywniejszych działaczy narodowego podziemia w regionie radomskim. Zmarł 19 listopada 1967 roku w Radomiu.
Choć urodził się na Pomorzu, swoje życie związał z Zatopolicami, gdzie mieszkał i skąd prowadził działalność polityczną. Już w wieku 30 lat dał się poznać jako zdecydowany działacz Stronnictwa Narodowego, organizując koła partyjne na terenie gmin Zakrzew, Wolanów i Przytyk.
Po wybuchu II wojny światowej bez wahania zaangażował się w konspirację. Początkowo działał w Narodowej Organizacji Wojskowej, a od 1942 roku – w Narodowych Siłach Zbrojnych (NSZ), gdzie został organizatorem jednej z placówek i pełnił funkcję szefa propagandy w powiecie radomskim. W wyniku akcji scaleniowej jego oddział, dowodzony przez partyzanta o pseudonimie „Bartosz”, został wcielony do struktur Armii Krajowej.
Zobacz też:
Po wojnie Gomuła, podobnie jak wielu innych żołnierzy podziemia, doświadczył prześladowań ze strony komunistycznych władz. Wiosną 1945 roku ponownie podjął działalność konspiracyjną – tym razem jako dowódca oddziału liczącego nawet do 90 partyzantów. Podlegał bezpośrednio pod Okręg XV NSZ, kierowany przez mjr. Stefana Figurskiego „Zenona”.
9 września 1945 roku oddział Adama Gomuły „Beja” brał udział w jednej z najgłośniejszych akcji powojennego podziemia – rozbiciu więzienia w Radomiu. Operacją dowodził por. Stefan Bembiński „Sokół”. Gomuła odpowiadał za kluczowy punkt: zablokowanie siedziby Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego przy ul. Kościuszki 6, co jego żołnierze wykonali skutecznie, uniemożliwiając interwencję funkcjonariuszy.
Niestety, niecałe trzy miesiące później – 16 listopada 1945 roku – bezpieka rozbiła struktury XV Okręgu NSZ. Adam Gomuła oraz mjr Figurski zostali aresztowani. Przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Kielcach Gomuła usłyszał wyrok 10 lat więzienia. Ostatecznie opuścił zakład karny w 1952 roku.
Wśród współpracowników „Beja” byli również inni zasłużeni żołnierze podziemia: chor. Antoni Owczarek „Zygadło” oraz ppor. Antoni Soból „Dołęga”.
Źródło: Facebook | IPN Radom
