W Boże Narodzenie, 25 grudnia 2025 roku, przypada 130. rocznica urodzin generała Stefana Roweckiego, znanego również pod pseudonimami „Grot”, „Rakoń” czy „Inżynier”. Syn Stefana i Zofii z Chrzanowskich, Rowecki był twórcą i pierwszym Komendantem Głównym Armii Krajowej – jednej z najważniejszych organizacji wojskowych Polskiego Państwa Podziemnego w czasie II wojny światowej.
Aby uczcić pamięć generała, 4 stycznia 2026 roku o godzinie 12.00 w Kościele Garnizonowym w Radomiu zostanie odprawiona Msza Święta w jego intencji.
Stefan Paweł Rowecki urodził się 25 grudnia 1895 roku w Piotrkowie Trybunalskim. W młodości aktywnie działał w ruchach skautowych i Polskich Drużynach Strzeleckich, a następnie w Legionach Polskich. W trakcie I wojny światowej walczył w 5. Pułku Piechoty I Brygady Legionów Polskich, gdzie został ranny pod Konarami. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku kontynuował służbę wojskową, zdobywając doświadczenie zarówno w szkolnictwie wojskowym, jak i w dowodzeniu jednostkami liniowymi.
W okresie międzywojennym Rowecki pełnił szereg kluczowych funkcji wojskowych, m.in. dowodził 55 Pułkiem Piechoty w Lesznie, Brygadą KOP „Podole” i piechotą dywizyjną 2 Dywizji Piechoty Legionów w Kielcach. Był także założycielem i redaktorem „Przeglądu Wojskowego”.
W czasie II wojny światowej uniknął niewoli niemieckiej po kampanii wrześniowej i aktywnie uczestniczył w tworzeniu struktur konspiracyjnych. Od 30 czerwca 1940 roku był Komendantem Głównym Związku Walki Zbrojnej, a od 14 lutego 1942 roku dowódcą Armii Krajowej. Rowecki odpowiadał m.in. za formowanie struktur wojskowych, dywersję i planowanie działań powstańczych.
Generał stał się celem niemieckich władz okupacyjnych – uznany za „wroga numer jeden” w Polsce, został aresztowany 30 czerwca 1943 roku w Warszawie i przewieziony do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen, gdzie prawdopodobnie w nocy z 1 na 2 sierpnia 1944 roku został zamordowany.
Po wojnie pamięć o Roweckim była przez długie lata marginalizowana w oficjalnej historiografii, jednak stopniowo nastąpiła jego rehabilitacja i upamiętnienie. Jego imię noszą szkoły, jednostki wojskowe, harcerskie drużyny, a także mosty, wiadukty czy karabinek MSBS „Grot” produkowany przez Fabrykę Broni „Łucznik”. W Warszawie, Piotrkowie Trybunalskim i wielu innych miejscach w Polsce ustawiono tablice i pomniki przypominające o jego działalności.
Źródło: Facebook | Filip Chrzanowski (Radny Powiatu Radomskiego)
