Już 13 września 2025 roku ulice Radomia staną się miejscem niezwykłego wydarzenia. O godzinie 12:00 w katedrze pw. Opieki Najświętszej Maryi Panny rozpocznie się Marsz Tysiąclecia Królestwa Polskiego, wyjątkowa uroczystość, której celem jest uczczenie 1000-lecia koronacji pierwszego króla Polski – Bolesława Chrobrego.
Marsz odbędzie się pod honorowym patronatem bpa Marka Solarczyka Biskupa Radomskiego oraz Prezydenta Radomia Radosława Witkowskiego, co podkreśla jego rangę i jednocześnie wskazuje, że ma on charakter jednoczący ponad podziałami – skierowany do całej lokalnej wspólnoty. Organizatorem Marszu jest Społeczny Komitet Organizacyjny, w którego prace – w różnym wymiarze – zaangażowały się dziesiątki osób, organizacji społecznych i grup nieformalnych.
Kontekst historyczny – 1025–2025
Wybór roku 2025 jako daty organizacji Marszu nie jest przypadkowy. W 1025 roku koronowany został pierwszy król Polski – Bolesław Chrobry. Był to moment przełomowy: symboliczne potwierdzenie pełnej niezależności państwa polskiego, które wchodziło do grona liczących się monarchii europejskich.
Koronacja Chrobrego to nie tylko akt polityczny, ale także wydarzenie o ogromnym znaczeniu duchowym i cywilizacyjnym – potwierdzenie, że młode państwo polskie buduje swoją przyszłość w oparciu o chrześcijańskie wartości i własną tożsamość.
Marsz Tysiąclecia Królestwa Polskiego ma na celu przypomnienie tej tradycji i ukazanie, że Polacy nie są narodem chwilowym, lecz wspólnotą o tysiącletnim dziedzictwie, zdolną nie tylko bronić swojej tożsamości, ale także w twórczy sposób rozwijać ją w XXI wieku.
Program uroczystości
Marsz został zaplanowany jako wielowątkowa uroczystość, łącząca w sobie elementy religijne, historyczne i artystyczne:
- 12:00 – Msza Święta w katedrze radomskiej pod przewodnictwem biskupa Marka Solarczyka.
- 13:00 – Początek Marszu Tysiąclecia, który przejdzie z katedry na radomski Rynek – z udziałem króla Chrobrego, cesarza Ottona III, licznych rekonstruktorów różnych okresów, kilkudziesięciu historycznych flag niesionych przez wolontariuszy w specjalnie przygotowanych strojach, orkiestry Ośrodka Reprezentacyjnego WOT oraz 100-metrowej biało-czerwonej flagi. W planie Marszu m.in. uroczyste złożenie kapsuły czasu na wieży kościoła farnego, a także wielki polonez odtańczony wokół Rynku – taniec, który od wieków jednoczy Polaków i pełni funkcję narodowego symbolu wspólnoty.
- 14:00 – Koncert patriotyczny i występ króla Chrobrego – na scenie m.in.: Jerzy Zelnik, Robert Grudzień, Il Giardino del Canto – zespół muzyki dawnej z Łodzi, Zuzanna Okulska-Bożek – artystka z Radomia.
Całość wydarzenia ma charakter otwarty – organizatorzy podkreślają, że nie będą eksponowane symbole polityczne ani kontrowersyjne hasła, a celem jest wspólne świętowanie tysiącletniego dziedzictwa.
Oddolna inicjatywa mieszkańców
Marsz Tysiąclecia Królestwa Polskiego nie powstaje dzięki wielkim instytucjom czy sponsorom. To oddolna inicjatywa społeczna, przygotowywana wysiłkiem mieszkańców, społeczników i wolontariuszy. Organizatorzy podkreślają jednak nieocenione wsparcie ze strony np. radomskiej „Łaźni”, której pracownicy pomagają w przygotowaniu nagłośnienia dla sceny oraz ogromnej liczby ludzi dobrej woli, którzy na różne sposoby wspierają inicjatywę.
Organizatorzy planują m.in. rekonstrukcję kilkudziesięciu historycznych i współczesnych flag związanych z Radomiem i regionem, przygotowanie strojów historycznych oraz oprawy artystycznej. Wiele elementów wydarzenia powstaje dzięki bezinteresownemu zaangażowaniu wolontariuszy, jednak część kosztów – jak scena, oprawa artystyczna czy materiały – musi zostać sfinansowana dzięki wsparciu darczyńców. Całkowity koszt organizacji to ok. 20 000 zł – organizatorzy apelują o finansowe wsparcie inicjatywy przez wpłaty na konto Stowarzyszenia im. Kazimierza Jagiellończyka: 37 1240 3259 1111 0011 3656 0633 z tytułem przelewu: „Darowizna – Marsz Tysiąclecia”.
Królewski Radom
Radom, choć dziś postrzegany głównie jako ważny ośrodek południowego województwa mazowieckiego, przez wieki związany był z polską monarchią i historią Królestwa Polskiego. To właśnie tu królowie bywali w drodze na Litwę, tu zapadały ważne decyzje państwowe, a Radom stawał się sceną wydarzeń, które kształtowały dzieje całego narodu.
Największe znaczenie Radom zyskał w epoce Jagiellonów. W XV wieku miasto pełniło funkcję jednej z głównych rezydencji królewskich, a na zamku radomskim często gościł Kazimierz Jagiellończyk. To właśnie tutaj w 1505 roku uchwalono słynny konstytucyjny akt Nihil novi, który wprowadzał zasadę, że żadne nowe prawa nie mogą zostać ustanowione bez zgody szlachty. Wielu historyków uznaje to wydarzenie za początek polskiego parlamentaryzmu, a Radom – za jedno z miejsc narodzin polskiej demokracji szlacheckiej.
Choć żadna formalna koronacja w Radomiu się nie odbyła, to królowie, przebywając w mieście, podkreślali jego rangę. Właśnie tu odbywały się liczne sejmiki i zjazdy szlacheckie, a w murach radomskiego zamku zapadały decyzje dotyczące polityki zagranicznej i wewnętrznej państwa.
Dziedzictwo to do dziś pozostaje żywe w pamięci mieszkańców. Organizowany we wrześniu Marsz Tysiąclecia Królestwa Polskiego nawiązuje nie tylko do koronacji Bolesława Chrobrego w 1025 roku, ale również do tej lokalnej, radomskiej tradycji królewskiej. Wspólne świętowanie tysiącletnich dziejów państwa polskiego w mieście, które samo było świadkiem i współtwórcą historii Królestwa, nabiera szczególnego znaczenia.
Marsz Tysiąclecia Królestwa Polskiego ma być manifestacją dumy narodowej, jedności i ciągłości polskiej tradycji. To nie tylko uroczystość rocznicowa, ale także przesłanie do przyszłych pokoleń – że Polacy potrafią wspólnie celebrować swoje dziedzictwo i czerpać z niego siłę na kolejne stulecia.
Jak podkreślają organizatorzy: „Nie jesteśmy tu od wczoraj – jesteśmy tu od 1000 lat”.
