Pijesz alkohol? A wiesz, że z każdym jego łykiem dostarczasz swojemu organizmowi dawkę trucizny? Dzięki tej publikacji dowiesz się jak alkohol niszczy mózg i ciało.
Kultura spożywania alkoholu w Polsce ma długą historię i niestety wciąż pozostaje szeroko akceptowana i kultywowana. Napoje alkoholowe towarzyszą Polakom niemal w każdej chwili życia – od rodzinnych uroczystości, przez spotkania towarzyskie, aż po momenty osamotnienia.
Ludzie sięgają po alkohol, gdy są szczęśliwi, smutni, zestresowani, a nawet podczas choroby. Swoje działania uzasadniają potrzebą relaksu lub ucieczki od problemów. Jest to jednak jedynie złudzenie.
Alkohol to jedno z najbardziej niszczycielskich uzależnień, wpływających nie tylko na zdrowie fizyczne, ale także na psychikę i relacje międzyludzkie. Spożywanie alkoholu wiąże się z poważnymi konsekwencjami, które można podzielić na natychmiastowe, krótkoterminowe i długoterminowe.
Najczęstszym objawem nadmiernego spożycia alkoholu jest tzw. „kac” – zespół dolegliwości, które występują po spożyciu alkoholu, takich jak ból głowy, nudności, zmęczenie i pragnienie. Jednak skutki picia alkoholu są znacznie bardziej złożone i mogą poważnie uszkadzać zdrowie i jakość życia.
Co alkohol robi z twoim mózgiem?
Alkohol szczególnie negatywnie wpływa na mózg, a główną ofiarą jego działania jest hipokamp – obszar odpowiedzialny za pamięć i uczenie się. Zespół naukowców z Uniwersytetu Oksfordzkiego oraz University College London przeprowadził badania, które dowiodły, że nawet umiarkowane spożycie alkoholu negatywnie wpływa na strukturę i funkcje mózgu. W badaniu, które obejmowało dane 550 zdrowych mężczyzn i kobiet z lat 1985-2015, wykazano, że osoby pijące alkohol regularnie są bardziej narażone na zanik hipokampa niż abstynenci.
Uczestnicy badania, spożywający tygodniowo ponad 31 jednostek alkoholu (gdzie 1 jednostka to 25 ml wódki lub 200-250 ml piwa), byli szczególnie narażeni na degenerację hipokampa, natomiast osoby pijące umiarkowane ilości alkoholu miały trzy razy wyższe ryzyko wystąpienia zaniku hipokampa niż osoby całkowicie powstrzymujące się od picia.
Biorąc pod uwagę, że Polacy rocznie spożywają średnio niemal 10 litrów czystego alkoholu na osobę, możemy przypuszczać, jak duży odsetek społeczeństwa jest narażony na trwałe uszkodzenia układu nerwowego.
Długoterminowe skutki dla zdrowia fizycznego
Spożywanie alkoholu może prowadzić do niedoboru witaminy B1, co z kolei zwiększa ryzyko rozwoju zespołu Wernickiego-Korsakowa – poważnego schorzenia neurologicznego, objawiającego się zaburzeniami koordynacji, problemami z pamięcią i trudnościami z nauką.
Toksyczne działanie alkoholu na układ nerwowy wynika z jego właściwości gromadzenia się w komórkach nerwowych, co prowadzi do ich stopniowego uszkadzania i śmierci. Neurony obumierają, a ich miejsce zajmuje płyn mózgowo-rdzeniowy lub nieaktywna tkanka łączna, co prowadzi do obrzęków, odkładania tłuszczu i degeneracji komórek nerwowych.
Wpływ alkoholu na organizm: od najmniejszych do największych zagrożeń
Estetyka i wygląd
Alkohol wpływa negatywnie nie tylko na zdrowie fizyczne, lecz także na estetykę i wygląd. Etanol i produkty jego rozkładu wydalane są przez skórę i z potem, co prowadzi do nieprzyjemnego zapachu ciała. Dodatkowo, alkohol przyczynia się do wysuszenia skóry, co powoduje jej szybsze starzenie się i może zaostrzać trądzik. Efekt moczopędny alkoholu wypłukuje witaminy, co dodatkowo pogarsza kondycję skóry. Spożycie alkoholu może również prowadzić do opuchlizny twarzy oraz pękania naczynek, powodując zaczerwienienie skóry.
Problemy zdrowotne
Picie alkoholu powoduje zaburzenia snu, który jest kluczowy dla regeneracji organizmu. Obniża także jakość życia seksualnego, a u mężczyzn może prowadzić do problemów z libido i impotencji. Alkohol osłabia również układ odpornościowy, zwiększając podatność na infekcje wirusowe i bakteryjne, a także zwiększa ryzyko chorób nowotworowych, takich jak rak jamy ustnej, gardła, trzustki i jelita grubego.
Skutki psychologiczne i społeczne
Alkohol negatywnie wpływa na zdolność do podejmowania odpowiedzialnych decyzji, co zwiększa ryzyko zachowań ryzykownych, takich jak prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu. W 2023 roku policja zatrzymała ponad 95 tysięcy pijanych kierowców, a kierowcy pod wpływem alkoholu byli odpowiedzialni za 1 331 wypadków, w których zginęło 212 osób, a rannych zostało 1 506.
Wbrew powszechnemu przekonaniu alkohol nie redukuje stresu, lecz zwiększa poziom kortyzolu, hormonu stresu, który może nasilać lęk i depresję.
NFZ podaje, że w Polsce na depresję cierpi około 1,2 mln osób. Dane te wskazują na rosnący problem społeczny i zdrowotny. Pamiętajmy, aby dbać nie tylko o zdrowie fizyczne ale także o zdrowie psychiczne.
Ile piją radomianie?
Dane z 2021 roku pokazują, że województwo mazowieckie zajmuje niechlubne miejsce na szczycie krajowego rankingu sprzedaży alkoholu. Mieszkańcy naszego regionu wydali na alkohol aż 6,8 miliarda złotych, co stanowi najwyższy wynik w kraju. Na kolejnych miejscach znalazły się województwa śląskie i małopolskie, gdzie kwoty te wynosiły odpowiednio 4,7 miliarda oraz 3,4 miliarda złotych. Z drugiej strony najmniej na alkohol wydano w województwie opolskim – 853 mln zł.
Radomianie w 2021 roku przeznaczyli na zakup alkoholu ponad 260 milionów złotych. Na napoje do 4,5% (głównie piwa) wydano około 84,4 mln zł, na alkohole od 4,5 do 18% (z wyłączeniem piwa) około 29,9 mln zł, a na mocniejsze trunki powyżej 18% – aż 147 mln zł.
Z tych liczb wyłania się skala codziennych zakupów alkoholu przez mieszkańców Radomia. Średnia cena piwa wynosiła w 2021 roku 3 zł, co daje łączną liczbę około 28 milionów butelek piwa rocznie, czyli blisko 76 tysięcy butelek dziennie. Napojów o mocy 4,5-18% (takich jak cydr czy wino) kupowano około 1,49 miliona rocznie, co oznacza 4 tysiące butelek dziennie. Półlitrowe butelki mocniejszych alkoholi kosztowały średnio 22 zł, a ich sprzedaż wyniosła 6,68 miliona sztuk rocznie, co daje wynik około 18 tysięcy butelek dziennie.
Uzależnienie od alkoholu jest poważnym zagrożeniem, prowadzącym do destrukcji życia osobistego, zawodowego i społecznego. Alkohol nie zmienia świata wokół nas – zmienia jedynie sposób, w jaki go postrzegamy.
Wsparcie dla osób z uzależnieniami:
800 199 990 – Ogólnopolski Telefon Zaufania (codziennie, 16–21, bezpłatnie).
22 823 65 31 – Telefon Zaufania MONAR (dni powszednie, 9–21, płatność wg taryfy).
800 120 289 – Infolinia KARAN (dni robocze, 9–17, bezpłatnie).
801 889 880 – Uzależnienia behawioralne (codziennie, 17–22, płatność wg taryfy).
801 140 068 – Pomarańczowa Linia (pn.–pt., 14–20, płatność wg taryfy).
Wsparcie w kryzysach i innych sytuacjach:
116 111 – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży (24/7, bezpłatnie).
800 100 100 – Dla rodziców i nauczycieli (pn.–pt., 12–15, bezpłatnie).
22 668 70 00, 116 123 – „Niebieska Linia” (24/7, bezpłatnie).
800 120 148 – Policyjna linia „Zatrzymaj przemoc” (całodobowo, bezpłatnie).
22 594 91 00 – Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji (śr.–czw., 17–19, płatność wg taryfy).
800 702 222 – Centrum Wsparcia (24/7, bezpłatnie).
511 200 200 – Dla osób dorosłych w kryzysie samobójczym (24/7, płatność wg taryfy).
