Browar Saskich to historyczne, lokalne przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją piwa. Spod skrzydeł naszego radomskiego browaru wyszły hektolitry złotego trunku. Czy znasz jego historię? Czy wiesz, że niedawno zyskał nowego właściciela? Poznaj Radom! 

Browar Saskich to browar działający od początku XIX wieku do lat 90. XX wieku w Radomiu. Cała historia rozpoczyna się w 1812 roku. To właśnie wtedy Aleksander Kłosowski założył niewielką firmę na przedmieściach Radomia, przy Nowym Świecie (obecnie ul. Limanowskiego 29), na bazie której powstała fabryka. W 1831 roku, poprzez małżeństwo córki Kłosowskiego z Józefem Saskim, firma przeszła w ręce rodziny Saskich.  

Prawdziwy rozkwit fabryce zapewnił syn Aleksandra, Juliusz, który to najpierw zainteresował się piwowarstwem, a potem w 1882 roku przejął rodzinny zakład. Nie było to jednak takie proste. Najpierw musiał spłacić swoich wspólników. Po uregulowaniu należności rozpoczął on kompleksową przebudowę i modernizację firmy – stare, drewniane budynki zostały zastąpione nowymi, murowanymi. Ta zmiana rozpoczęła okres świetności browaru. 

W latach 1899-1907 zakład został ponownie zmodernizowany, zainstalowano w nim maszynę parową, a wkrótce potem silnik spalinowy.  Od 1920 roku potencjał ten był efektywnie wykorzystywany przez spadkobierców – Jana, Juliusza i Józefa, działających pod zawiązaną spółką o nazwie „J.Saski i Ska. Browar Parowy”. 

W połowie lat 90-tych XIX w. był największym browarem w Radomiu. Produkował kilka gatunków piwa m.in. Bawarskie, Pilzneńskie, Porter, Eksportowe i najbardziej znane EL.

Wszak wszyscy to wiecie, Radom słynie w świecie od Karpat po Hel, piwem Saskiego EL

tak brzmiało hasło reklamowe najbardziej znanego, radomskiego piwa. 

W latach 1925-28, za sprawą kolejnej przebudowy, nowych maszyn oraz fachowego podejścia, Browar Saskich przejął rynek piwowarski w mieście oraz sąsiednich powiatach. 

W 1929 roku fabryki naszego lokalnego browaru znajdowały się w takich miastach jak Grójec, Zwoleń, Kielce oraz Puławy. Wyroby braci Saskich były cenione wśród licznych kręgów. W 1932 roku browar produkował aż 24 tysiące hektolitrów piwa.

Po wybuchu drugiej wojny światowej Browar Saskich zatrudniał ponadprogramową liczbę pracowników. Wszystko po to, aby uchronić jak największą liczbę osób przed zsyłką na przymusowe roboty.

W 1946 roku koncern został przejęty przez zarząd państwowy, a 13 stycznia 1948 roku stał się własnością skarbu państwa. W 1997 roku grupa Żywiec, która wcześniej działała na tym terenie, zawiesiła dotychczasową działalność, przekazując browar miastu.

Stary browar, nowy właściciel

W 2004 roku wszystkie urządzenia produkcyjne zostały wyprzedane. Od tego momentu kilka razy miasto próbowało sprzedać teren i znajdujące się na nim nieruchomości. Pozostałości po Browarze Saskich zaczęły niszczeć, a miejsce samo w sobie nie pozostało w żaden sposób zabezpieczone, co doprowadziło do tego, że miejsce stało się idealną „pożywką” dla złomiarzy i szabrowników.

W 2018 roku Browar kupiła spółka Dionizos. Na terenie przedsiębiorstwa funkcjonowała hurtowania alkoholu, Pub oraz Piernikarnia Pana Kota. W kwietniu 2023 roku Browar zyskał nowego właściciela, który rozpoczął remont obiektu.

– Wspólnie zdecydowaliśmy się na reanimację starego Browaru Saskich w Radomiu. To zapomniane miejsce, które kiedyś tętniło życiem, my dziś przywracamy je do życia, nadając mu nową energię i kierunek. Obecnie to właśnie tutaj, w starym browarze powstają Browary Radomskie, gdzie będziemy tworzyć piwo, które łączy w sobie tradycję i nowoczesność, lokalne składniki oraz pasję naszych piwowarów. Uważamy, że Radom ma potencjał i chcemy tu stworzyć coś wyjątkowego, co przyczyni się do rozwoju miasta. Planujemy przywrócić świetność temu miejscu i tworzyć wyjątkowe piwa, które staną się dumą naszej lokalnej społeczności oraz docenią je piwosze z całego kraju. Nasz cel jest jasny. Łącząc tradycję, lokalne składniki i naszą pasję, chcemy wnieść nową jakość na mapę piwowarstwa

mówił Paweł Ilczewski, prezes Browarów Radomskich, w rozmowie z twojradom.pl.

W ostatnim czasie odwiedziliśmy legendarny, radomski browar. Zobaczcie jak wygląda w środku!

Ponadto, zmodernizowane Browary Radomskie poinformowały, że ich piwa są już rozlane i gotowe do podbicia podniebień radomian! Właściciele fabryki dużą uwagę przyłożyli nie tylko do samych piw, ale także do etykiet, które swoim oryginalnym stylem odzwierciedlają charakter złotego trunku.

– Wkrótce nasze produkty zawitają do wielu punktów sprzedaży, jak i lokali gastronomicznych w naszym mieście. Co w tym najlepsze, każdy łyk będzie nosił pieczę naszych lokalnych współprac. Nasze etykiety zaprojektowane przez radomską firmę, drukujemy w radomskiej drukarni. Współpraca układa się znakomicie, a jakie są efekty tej synergii? Już niedługo będziecie mogli je podziwiać na nowych projektach etykiet, które zaprezentujemy już w przyszłym tygodniu. Poznacie też naszą pełną gamę smaków i zanurzycie się w niepowtarzalnym doświadczaniu Browarów Radomskich

przekazała radomska firma.

Dodatkowo, legendarne piwo EL, o którym już wspominaliśmy… powraca! Czym się charakteryzuje i dlaczego jest tak pożądane?

Browary Radomskie poinformowały, że wszystko wynika z subtelnej i stonowanej szaty graficznej oraz tego, że Marka El to korzenie Browarów Radomskich swego rodzaju symbol klasy i elegancji.

– Miejcie oczy szeroko otwarte, bo nie długo nasze piwa pojawią się w całym mieście

poinformował Paweł Ilczewski, prezes Browarów Radomskich.

Pod tą marką dostępne będą: EL IPA, EL Pszeniczne, EL Pils, EL Chmielowe, EL Ciemne oraz EL Miodowe.

W ofercie Browarów Radomskich nie zabraknie również klasycznego, również dobrze znanego w Polsce piwa o nazwie „Czarny Kot”.

– Nasze nowe etykiety Browaru Czarny Kot to prawdziwe dzieła sztuki. Wiemy, że pierwsze wrażenie odgrywa kluczową rolę, i że wygląd etykiety staje się nieodłączną częścią doświadczenia konsumenckiego i mamy nadzieję, że nowe etykiety przyciągną Waszą uwagę na półkach sklepowych ale również oddadzą charakter naszego piwa

poinformowały Browary Radomskie.

Pod tą marką dostępny będzie: Czarny Kot, Biały Kot oraz Rudy Kot.

Czy wiesz, że…

• Rodzina Saskich pochodziła z powiatu opoczyńskiego. Józef Saski (1812-1892), syn Tomasza uczył się w szkole średniej w Wąchocku. Ponadto, był uczestnikiem powstania listopadowego, podczas którego został ranny, a następnie został przewieziony do radomskiego szpitala. Rana okazała się niegroźna, a Józef po opuszczeniu szpitala pozostał w Radomiu. 

• Juliusz Saski, najmłodszy syn Józefa uczęszczał do rządowego gimnazjum, a następnie uczył się górnictwa. Finalnie swoje życie poświęcił piwowarstwu. 

• Jan Saski, w 1931 roku zyskał miano rzeczoznawcy browarniczego, a w latach 1934-39 objął on funkcję prezesa Towarzystwa Przemysłowców Ziemi Radomskiej. 

• Obecny zespół budynków głównie powstał w wyniku rozbudowy w latach 1879-1896.   

• Dawny budynek administracyjny browaru jest wpisany do rejestru zabytków pod nr 191/A/82 z dnia 20.10.1982 r.     

• Tradycja piwowarstwa w naszym mieście sięga.. XV wieku! Już w 1540 roku na naszym – obecnie nie istniejącym już – zamku warzono piwo dla najważniejszych głów goszczących w murach naszej twierdzy.   

• W przejętym Browarze Zeligera na radomskim Oświęcimiu (dawna nazwa terenu, na którym jest teraz osiedle XV-lecia) Juliusz Saski uruchomił produkcję wódek i likierów. Radomskie wódki produkowane były do wybuchu II wojny światowej. W czasie wojny wódkę zastąpiono marmoladą.

• W XIX wieku, kiedy nastał w Radomiu okres nowoczesnego browarnictwa i przemysłowej produkcji piwa, żaden z tamtejszych browarów nie był własnością osób pochodzenia żydowskiego. Wśród właścicieli radomskich browarów znajdowali się m.in. Aleksander Kłosiński, rodzina Saskich, Zeliger, Jan Luboński, Józef Ignacy Zabiełło, Filip Kepler, Karol Milke, Jan Glajnik oraz Stanisław Bruśnicki. Istotnie, przed 1812 rokiem, który stanowił początek przemysłowego browarnictwa w Radomiu, istniały browary żydowskie w Makowcu i na Zamłyniu, lecz nie przetrwały one do XIX wieku.

Źródło: Radom. Retrospekcja / Retropedia Radomia / Historia po mojemu / Browary Radomskie