W Polsce każdy z nas mieszka na terenie jakiejś gminy. A każda gmina ma swojego lidera – osobę, która stoi na czele lokalnej administracji i odpowiada za najważniejsze sprawy mieszkańców. To może być wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Ich funkcje są bardzo podobne, ale różnią się nazwą – i to w zależności od tego, jak duża i jakiego typu jest dana gmina.
Wójt to szef gminy wiejskiej. Spotkamy go w mniejszych miejscowościach, gdzie nie ma miasta, ale są wsie i przysiółki. Wójt zna lokalne potrzeby – zna problemy z drogami gruntowymi, wie, gdzie trzeba dobudować oświetlenie, albo że trzeba dopilnować kursów autobusu szkolnego. Często sam zna wielu mieszkańców osobiście i bywa bardziej „dostępny” niż władze większych ośrodków.
Burmistrz to odpowiednik wójta w miastach i gminach miejsko-wiejskich. Oznacza to, że kieruje zarówno miastem, jak i otaczającymi je wsiami, jeśli takie wchodzą w skład gminy. Burmistrz ma do czynienia z szerszym zakresem obowiązków, bo musi pogodzić potrzeby mieszkańców różnych typów terenów – miejskich i wiejskich.
Prezydent miasta to lider dużego miasta, zwykle liczącego ponad 100 tysięcy mieszkańców, choć są też wyjątki. Prezydenci zarządzają m.in. takimi miastami jak Radom, Lublin, Rzeszów, Poznań czy Kraków. Zakres obowiązków prezydenta jest większy, bo i samo miasto ma bardziej złożoną strukturę – więcej mieszkańców, większy budżet, więcej instytucji i problemów do rozwiązania. Prezydenci miast często reprezentują swoje gminy również na arenie krajowej i międzynarodowej.
Choć noszą różne tytuły, ich podstawowe zadania są bardzo podobne. Wójt, burmistrz i prezydent miasta to tzw. władza wykonawcza gminy. Kierują pracą urzędu i odpowiadają za realizację uchwał, które przyjmuje rada gminy. Mają wpływ na to, jakie inwestycje będą prowadzone, gdzie powstanie nowe boisko, kiedy zostanie wyremontowana droga czy jak działa komunikacja miejska. Podpisują umowy, nadzorują pracę urzędników, koordynują pomoc społeczną i kontaktują się z mieszkańcami.
Co ważne, są wybierani w bezpośrednich wyborach, co 5 lat – dokładnie tak jak radni. To oznacza, że każdy z nas może mieć wpływ na to, kto będzie rządził lokalnie. W czasie kampanii wyborczej kandydaci przedstawiają swoje programy – a po wygranej, to ich zadaniem jest wcielić te obietnice w życie.
Warto pamiętać, że to właśnie wójt, burmistrz czy prezydent miasta są najbliżej naszych codziennych spraw. Od ich decyzji często zależy to, jak funkcjonuje nasza okolica – czy mamy dobrą drogę do pracy, czy szkoła jest dobrze wyposażona, czy mamy gdzie spędzać wolny czas. Dlatego wybór lokalnych władz nie powinien być dla nas czymś odległym – wręcz przeciwnie, to decyzja, która realnie wpływa na naszą codzienność.
