Firlej – obecnie jedna z dzielnic Radomia – to miejsce straceń, w którym według historyków w czasie niemieckiej okupacji zamordowano od 6 do nawet 15 tys. osób. 4 kwietnia 2023 roku przypada 83. rocznica pierwszych masowych egzekucji. Rozstrzelano wówczas 141 mężczyzn.
4 kwietnia 1940 roku na radomskim Firleju (wówczas wsi na terenie gm. Wielogóra, sąsiadującej z lasem i nieużytkami) stracono 141 mężczyzn aresztowanych w ramach pacyfikacji wsi w powiecie koneckim i opoczyńskim, które wspierały oddział majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala”.
Niemcy już od 1939 roku wykonywali tajne, pojedyncze wyroki na osobach skazanych na karę śmierci. Egzekucji tych nie wykonywano publicznie, a ciał nie wydawano rodzinie. Niemcy w ten sposób zabezpieczali się przed ewentualnymi manifestacjami patriotycznymi, które mogły zostać zorganizowane przy pogrzebach zmarłych.
W związku z 83. rocznicą pierwszych masowych egzekucji przeprowadzonych w czasie II wojny światowej na Firleju Prezydent Miasta Radomia oraz Naczelnik Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Radomiu w dniu 4 kwietnia 2023 roku zapraszają na uroczystości upamiętniające tragiczne wydarzenia sprzed ponad 80 lat.
Radomskie uroczystości patriotyczne upamiętniające masowe mordy na Firleju.
We wtorek, 4 kwietnia 2023 roku odbędą się radomskie uroczystości patriotyczne upamiętniające masowe mordy na Firleju.
Godz. 11.50 – Zbiórka władz samorządowych, wojskowych, organizacji kombatanckich, harcerzy, młodzieży szkolnej, uczestników X Rajdu Pamięci „Firlej” pod Pomnikiem ku czci zamordowanych – Mauzoleum na Firleju (Cmentarz Komunalny przy ul. Ofiar Firleja)
Godz. 12.00 – Uroczysty Apel w wykonaniu uczniów I Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Radomiu.
Godz. 12.20 – Przemówienie okolicznościowe.
Godz. 12.30 – Złożenie kwiatów i zapalenie zniczy pod Pomnikiem ku czci zamordowanych – Mauzoleum na Firleju.
Godz. 13.00 – „Spotkanie z historią” – prelekcja pracownika Delegatury IPN w Radomiu, dr. hab. Sebastiana Piątkowskiego dotycząca Firleja i innych miejsc masowych straceń z okolic Radomia w latach 1939-1945 – Ośrodek Kultury i Sztuki Resursa Obywatelska, ul. Malczewskiego 16 w Radomiu.