Kobiety odgrywają coraz istotniejszą rolę w polskim systemie bezpieczeństwa, zarówno w strukturach Policji, jak i w Wojsku Polskim. W ciągu ostatnich dwóch dekad ich obecność w armii wzrosła z zaledwie kilkuset do ponad 34 tysięcy kobiet, z czego 21 tysięcy służy zawodowo, a 8 tysięcy w Wojskach Obrony Terytorialnej. To ogromna zmiana, która pokazuje rosnącą otwartość polskich sił zbrojnych na kobiety oraz ich zdolności w różnych dziedzinach związanych z obronnością – od logistyki, medycyny, dowodzenia, po wywiad i działania operacyjne.
Choć w Polsce temat obowiązkowego szkolenia wojskowego dla kobiet nie jest szeroko omawiany, dostęp do służby zawodowej i terytorialnej pozostaje otwarty, a kobiety mogą pełnić służbę dobrowolnie. Przepisy ustawy o obronie Ojczyzny przewidują, że kobiety posiadające kwalifikacje potrzebne wojsku – np. w zawodach medycznych, weterynaryjnych, psychologicznych, informatycznych czy tłumaczeniowych – mogą zostać wezwane do kwalifikacji wojskowej, a w razie wojny lub mobilizacji – do pełnienia służby ochotniczo. Obowiązkowej kwalifikacji podlegają jednak wyłącznie mężczyźni, natomiast kobiety uczestniczą w niej dobrowolnie lub ze względu na posiadane specjalistyczne umiejętności.
W innych krajach, takich jak Szwecja, Izrael czy Korea Północna, kobiety objęte są obowiązkowym szkoleniem wojskowym. W Danii taki system ma wejść w życie w 2026 roku. W Polsce debata nad obowiązkowym przeszkoleniem kobiet jest na razie ograniczona. Premier Donald Tusk podkreślał, że wojna wciąż kojarzona jest społecznie z mężczyznami, ale jednocześnie zapewnił, że szkolenia będą dostępne również dla kobiet, a ich uczestnictwo powinno stać się zwyczajem i oczywistą tradycją.
Rola kobiet w Policji także ewoluowała – od historycznych zadań pomocniczych i społecznych, po obecność we wszystkich pionach operacyjnych, analitycznych i kierowniczych. Kobiety wnoszą do służb mundurowych nowe perspektywy, umiejętności i kompetencje, które wzbogacają organizację i zwiększają jej efektywność. Ich obecność wpływa na kulturę organizacyjną, wprowadzając większą otwartość i inkluzywność, a także pomaga w tworzeniu norm i standardów.
Nie można jednak pomijać wyzwań, z jakimi wciąż mierzą się kobiety w systemie bezpieczeństwa. Należą do nich stereotypy płciowe, trudności w godzeniu życia rodzinnego z wymagającą służbą, brak odpowiedniej infrastruktury czy potrzeba wsparcia w rozwoju zawodowym. Odpowiedzią na te wyzwania jest m.in. Plan Równości Płci w Policji na lata 2023–2026, który promuje równość, przeciwdziała dyskryminacji i poprawia warunki służby.
Badania prowadzone w powiecie konińskim pokazują, że kobiety w Policji znacząco wpływają na bezpieczeństwo lokalnych społeczności i wizerunek instytucji. Podobnie w wojsku ich rola jest niepodważalna, a uczestnictwo w szkoleniach wojskowych i działaniach operacyjnych wzmacnia potencjał obronny państwa. Zaangażowanie kobiet w służbach mundurowych i wojsku pokazuje, że skuteczne, nowoczesne bezpieczeństwo wymaga wykorzystania talentów i kompetencji wszystkich obywateli, niezależnie od płci, a dalszy rozwój ich udziału w systemie bezpieczeństwa jest kluczowy dla odporności kraju.
Źródło: Fot. Wojsko-polskie.pl
